🌍 Dünyanın ən ağıllı şəhərləri — 2025-də yeni urbanizm modeli
Smart şəhərlər — texnologiya, davamlılıq və insan mərkəzli yanaşmanın birləşdiyi gələcəyin urban modeli. 2025-ci ilin ən ağıllı şəhərləri olan Zürich, Oslo, Dubay və Cenevrənin necə fərqləndiyini kəşf et!
Bu gün şəhərlərin “ağıllı” olması yalnız göydələnlər və parlaq işıqlarla ölçülmür — rəqəmsal texnologiyalar, davamlı planlaşdırma, və vətəndaş mərkəzli xidmətlər də əsas rol oynayır. IMD World Competitiveness Center-nin 2025-ci il üçün hazırladığı IMD Smart City Index 2025 göstəricilərinə əsasən, dünya üzrə ən “smart” şəhərlər seçilib.
📊 1. Ağıllı şəhər necə seçilir?
“Smart city” anlayışı müxtəlif meyarları əhatə edir: rəqəmsal infrastruktur, enerji və ətraf mühitin idarə edilməsi, nəqliyyat və ictimai xidmətlərin rəqəmsallaşdırılması, həmçinin vətəndaşların həyat keyfiyyəti. IMD indeksi 146 şəhəri qiymətləndirib və onları HDİ (İnsan İnkişafı İndeksi) qruplarına bölərək müqayisə edib. Beləliklə, “ən ağıllı” statusu olan şəhərlər təkcə texnologiya baxımından deyil, həm də sosial və ekoloji baxımdan nümunə olurlar.
🏙 2. Top 5: Dünyanın lider smart şəhərləri
Zürich, İsveçrə — İndekslərdə 1-ci yerdədir. Smart nəqliyyat, rəqəmsal idarəetmə və enerjiyə qənaət sahəsində yüksək göstəriciləri var. Oslo, Norveç — İkinci yerdə. Yaşıl nəqliyyat, elektrikli avtobuslar və aşağı karbon emissiyası ilə seçilir. Cenevrə (Geneva), İsveçrə — Üçüncüdür. Rəqəmsal xidmətlər, təhlükəsizlik və yüksək yaşama səviyyəsi ilə. Dubay, BƏƏ — Dördüncü yerdədir. Süni intellekt və mobil texnologiyalarla urban infrastruktur yenilənir. Abu Dhabi, BƏƏ — Beşinci. Smart nəqliyyat, enerji səmərəliliyi və rəqəmsal idarəetmə sahəsində ciddi irəliləyişlər göstərib.
🔍 3. Nəyə görə bu şəhərlər seçilib?
Texnologiya & infrastruktura: Məsələn, Zürichdə şəhər avtobusları, məlumat sistemləri və daşınmaz əmlak idarəçiliyi “smart” yanaşma ilə həyata keçirilir.Yaşıl və davamlı planlaşdırma: Oslo və Cenevrə misalında enerjiyə qənaət, təmiz nəqliyyat və ətraf mühitin qorunması ön plandadır.Vətəndaş yönümlü xidmətlər: Dubay və Abu Dhabidə əhalinin gündəlik xidmətlərə çatımı, rəqəmsal platformalar vasitəsilə idarəetmə inkişaf etdirilir.Yaşama keyfiyyəti: Yalnız texnologiya yox — təhlükəsizlik, sağlamlıq, təhsil və icma fəallığı da “smartlik” kriteriyasıdır.
✅ 4. Bizə nə dərs verirlər?
Bu şəhərlərdən çıxarılan dərslər belədir:Texnologiya bir başlanğıcdır — davamlılıq və sosial ədalət olmadan “smart” olmaq kifayət deyil.Kiçik addımlar böyük fərq yarada bilər: sadə data-platformalar, rəqəmsal xidmətlər və vətəndaş iştirakçılığı.Gələcək şəhərlər həm rəqəmsal, həm yaşıl, həm də insan yönümlü olmalıdır.Bizim üçün (məsələn, yerli və ya regional) belə prinsipləri tətbiq etmək — daha ağıllı çevrilişlərin başlanğıcı ola bilər.
✏️ 5. Nəticə
Dünyanın ən ağıllı şəhərləri — Zürich, Oslo, Cenevrə, Dubay və Abu Dhabi — bizi gələcəyə aparan yolun əlverişli şərtlərini göstərir: texnologiya + davamlılıq + insan mərkəzli yanaşma.Əgər bu prinsipə əməl edilsə, istənilən şəhər — sadəcə “yaşanan” yer yox, həqiqi “yaşamaq üçün ən ağıllı” məkan ola bilər.—
