Qulaq ağrısı insanların həyatına dərindən təsir edə biləcək narahatedici bir vəziyyətdir. Həm böyüklərdə, həm də uşaqlarda tez-tez görülə bilər və müxtəlif səbəblərdən yarana bilər. Qulaq ağrısı çox vaxt infeksiyanın əlaməti və ya qulağın strukturu ilə bağlı problem ola bilər. Ancaq bəzi hallarda qulaq ağrısı ciddi bir problemin əlaməti ola bilər və tibbi yardım tələb edir. Qulaq ağrısı ilə baş verə biləcək simptomlar arasında eşitmə itkisi, qulaqdan axıntı, başgicəllənmə və yüksək hərarət daxildir. Bu simptomlar əsas problemin növü və şiddətindən asılı olaraq dəyişə bilər və tez-tez tibbi müayinə tələb edir. Qulaq ağrısının düzgün diaqnozu müvafiq müalicəni seçmək və xəstənin simptomlarını aradan qaldırmaq üçün vacibdir. Həkimlə məsləhətləşməni tələb edən vəziyyətlər arasında şiddətli ağrı, yüksək hərarət, qulaqdan axıntı, eşitmə itkisi və yad cismin qulağa ilişməsi daxildir.
Qulaq ağrısı nəyə görə olur?
Qulaq ağrısı müxtəlif səbəblərdən yarana bilər və tez-tez əsas tibbi vəziyyətin əlaməti kimi qeyd olunur. Qulaq ağrısı ciddi bir xəstəliyin əlaməti ola biləcəyi üçün, davamlı və şiddətli olduqda həkimə müraciət etmək vacibdir. Qulaq ağrısının səbəbləri aşağıdakı kimi izah edilə bilər:
- Orta qulaq infeksiyaları adətən uşaqlarda görülən bir xəstəlikdir. Orta qulaqların arxasında yerləşir və infeksiyalar tez-tez burada baş verir.
- Bakteriya və virusların yaratdığı bu infeksiyalar qulaq ağrısına səbəb ola bilər.
- Xarici qulaq kanalı infeksiyaları xarici qulaq kanalında, yəni qulaqcıq və qulaqlar arasında baş verə bilər. Bu infeksiyalar adətən üzgüçülükdən və travmadan sonra nəmli mühitlərdə baş verir. Qulaq dibinə toxunduqda və ya çəkdikdə artan ağrı kimi özünü göstərir.
- Qulağa daxil olan yad cisimlər azyaşlı uşaqlarda və ya eşitmə cihazlarından istifadə edən insanlarda çox rast gəlinir. Bu, qulaq ağrısına və hətta eşitmə itkisinə səbəb ola bilər.
- Sinüzit sinusların infeksiyası və ya iltihabıdır. Burun boşluğundakı bu vəziyyət qulaq borusunun tıxanmasına və buna görə də qulaqda təzyiq və ağrı hissinə səbəb olur.
- Xüsusilə arxa dişlərdə olan diş problemləri, infeksiyaların qulaq nahiyəsinə yayılmasına səbəb olur və beləliklə də qulaq ağrısına səbəb olur.
- Barotravma, hava səyahəti və ya dalış kimi fəaliyyətlər zamanı qulaq təzyiqində ani dəyişikliklər qulaqda ağrıya səbəb olduqda baş verir. Bu, qulaq tıxanması və ya hətta qulaq pərdəsinin zədələnməsi ilə nəticələnə bilər.
- Qulaq kiri çox normal bir vəziyyətdir. Ancaq həddindən artıq yığılma qulaq tıxanmasına və ağrıya səbəb olur.
- Bəzi insanlar daha dar qulaq kanalları ilə doğulur və onların qulaq kanalları yaşla birlikdə tədricən daralır. Bu vəziyyət qulaq ağrısı və eşitmə itkisinə səbəb olur.
Qulaq ağrısına nələr xeyirlidir?
Qulaq ağrısı insanın gündəlik həyatına mənfi təsir göstərə bilən narahatedici bir vəziyyətdir.Müalicə olunmayan və ya lazımınca qiymətləndirilməyən qulağ ağrıları ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Evdə tətbiq edə biləcəyiniz bəzi üsullar var. Məsələn, istilik tətbiqi qulaq ağrısını aradan qaldırmağa kömək edir. Qulağın üstünə yumşaq bir şəkildə isti su şüşəsi və ya isidilmiş pambıq qoymaqla ağrıları azalda bilərsiniz. Bununla belə, qulağa istilik verməkdən çəkinməlisiniz, çünki əgər varsa, bu infeksiya riskini artıra bilər. Bəzi hallarda soyuq tətbiq də ağrıları aradan qaldırmaq üçün bir üsul ola bilər. Bunu etmək üçün, buz paketini təmiz bir parça ilə sarıya və qulaq bölgəsinə yumşaq bir şəkildə basa bilərsiniz. Bu həm şişkinliyi azaldır, həm də ağrıları aradan qaldırır. Qulaq ağrıları dözülməz hala gəlirsə, həkiminizin təyin etdiyi və ya reseptsiz satılan ağrıkəsicilərdən istifadə edilə bilər. Yastığınızın altına əlavə bir yastıq qoyaraq başınızı dik tutmaq həm də qulaqda yığılan mayenin boşalmasını asanlaşdırır və ağrıları azaldır.
Ağrınız qulaq kirinin yığılmasından qaynaqlanırsa, qulaq kirini yumşaltmaq üçün qulaq damcılarına ehtiyacınız ola bilər. Qulaq kanalınızın bir tibb işçisi tərəfindən təmizlənməsinə ehtiyacınız ola bilər. Bunun xaricində bol su içmək, rahat dincəlmək və müntəzəm olaraq qulaq təmizləmək qulaq ağrısını aradan qaldıra bilər. Ancaq ağrı davam edərsə, mütləq həkimə müraciət etməlisiniz.
Qulaq ağrısını necə təyin etmək olar?
Qulaq ağrısının düzgün diaqnozu əsas səbəbi müəyyən etmək və effektiv müalicə planı yaratmaq üçün vacibdir. Qulaq ağrısına diaqnoz qoymaq üçün əvvəlcə xəstənin tarixi və simptomları qiymətləndirilməlidir. Həkim əvvəlki qulaq problemlərinin əlamətlərinin nə vaxt başladığını və nə qədər davam etdiyini öyrənərək xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətini qiymətləndirə bilər.
Bundan əlavə, ağrının şiddəti və xarakteri və digər simptomlarla müşayiət olunub-olunmaması da müəyyən edilməlidir. Bunun üçün həkim qulaq nahiyəsini və ətrafını diqqətlə araşdırır və şişlik, qızartı, qulaq kirinin yığılması və ya xarici qulaq infeksiyası kimi əlamətlərə baxır.
O, qulaq pərdəsini qiymətləndirmək üçün alətdən istifadə etməli ola bilər. Otoskopiya qulağın içini görmək üçün istifadə edilən müayinə üsuludur. Həkim otoskop adlanan xüsusi alətlə qulaq kanalını və qulaq pərdəsini yoxlaya bilər. Bu, qulaq kirinin yığılmasını, infeksiyaları, yad cisimləri və ya qulaq pərdəsinin zədələnməsini aşkar etməyə kömək edir.
Qulaq ağrısı tez-tez eşitmə itkisi ilə əlaqələndirilə bilər. Buna görə həkim eşitmə testləri edə bilər və bu testlər xəstənin eşitmə qabiliyyətini qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. Bundan əlavə, bəzi hallarda həkim əsas səbəbi müəyyən etmək üçün görüntüləmə testləri və laboratoriya testləri təyin edə bilər.
Qulaq ağrısı ilə baş verən simptomlar hansılardır?
Qulaq ağrısı çox vaxt tək baş versə də, bəzi hallarda digər simptomlarla müşayiət olunur. Məsələn, qulaq ağrıları tez-tez eşitmə ilə əlaqəli olduğundan, eşitmə itkisi və ya eşitmənin azalması qulaqda bir problem və ya infeksiya əlamətidir. İnfeksiya və ya yad cisim kimi bir səbəbdən qulaqdan maye sızması da qulaq ağrısı ilə ortaya çıxan əlamətlər arasındadır. Bu axıntı adətən sarı və ya yaşıl rəngdədir və pis qoxu ola bilər. Qulaq ağrıları tez-tez baş ağrısı ilə birlikdə baş verə bilər.
Xüsusilə sinüzit və ya diş problemləri kimi vəziyyətlər qulağınızın ağrıması və baş ağrısının eyni vaxtda meydana gəlməsinə səbəb olur. Qulaq infeksiyaları qulaq ağrısı ilə birlikdə qızdırmaya səbəb olur. Qızdırma tez-tez infeksiyanın bütün bədənə yayılmasının bir əlamətidir. Bundan əlavə, başgicəllənmə və ya balanssızlıq, boğaz ağrısı, qusma və ya ürəkbulanma və ümumi zəiflik yaşana bilər.
Qulaq ağrısı üçün nə vaxt həkimə müraciət etməlisiniz?
Qulaq ağrısı çox vaxt ciddi bir problemin əlaməti ola bilər, buna görə də bəzi hallarda tibbi yardım tələb olunur. Qulağ ağrıssı ilə qarşılaşdığımız hallarda, əgər sizdə qulaq ağrısı ilə yanaşı 38C və ya yuxarı hərarət varsa, bu infeksiya əlaməti ola biləcəyi üçün həkimə müraciət etməlisiniz. Xüsusilə uşaqlarda yüksək hərarət ciddi infeksiyanın əlaməti ola bilər. Qulaq ağrısı kifayət qədər şiddətlidirsə və normal fəaliyyətə mane olursa və ağrıkəsicilərlə nəzarət edə bilmirsinizsə, həkimə müraciət etməliyik.
Qulaq ağrılarınız başgicəllənmə, eşitmə itkisi, ürəkbulanma, qusma və ya tarazlığın itirilməsi kimi digər əlamətlərlə müşayiət olunursa, bu ciddi problemin əlaməti ola biləcəyi üçün həkimə müraciət etməlisiniz. Bundan əlavə, qulaqda axıntı, yad cisim və ya uzun müddət ağrı hiss etsəniz, mütləq həkimə müraciət etməlisiniz. Bəzi hallarda travmadan sonra qulaq ağrısı ola biləcəyi üçün travmadan sonra mütləq həkimə müraciət etməlisiniz.
Qulağınız ağrıdıqda nə vaxt həkimə müraciət etməlisiniz?
Qulaq ağrısı çox vaxt ciddi bir problemin əlaməti ola bilər, buna görə də bəzi hallarda tibbi yardım tələb olunur. Qulaq ağrısı ilə qarşılaşdığımız hallarda, əgər sizdə qulaq ağrısı ilə yanaşı 38C və ya yuxarı hərarət varsa, bu infeksiya əlaməti ola biləcəyi üçün həkimə müraciət etməlisiniz. Xüsusilə uşaqlarda yüksək hərarət ciddi infeksiyanın əlaməti ola bilər. Qulaq ağrısı kifayət qədər şiddətlidirsə və normal fəaliyyətə mane olursa və ağrıkəsicilərlə nəzarət edə bilmirsinizsə, həkimə müraciət etməliyik.
Qulaq ağrılarınız başgicəllənmə, eşitmə itkisi, ürəkbulanma, qusma və ya tarazlığın itirilməsi kimi digər əlamətlərlə müşayiət olunursa, ciddi problemin əlaməti ola biləcəyi üçün həkimə müraciət etməlisiniz. Bundan əlavə, qulaqda axıntı, yad cisim və ya uzun müddət ağrı hiss etsəniz, mütləq həkimə müraciət etməlisiniz. Bəzi hallarda travmadan sonra qulaq ağrısı ola biləcəyi üçün travmadan sonra mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.
Mənbə: Anadolusaglik.org